Pioniers fan da visiuns eveniments

Il temp passa, las generaziuns surpiglian ina da l’autra differentas incumbensas. l’experientscha dovra innovaziun e la tradiziun puspè precauziun e curaschi. In’exposiziun naziunala?

 

Svizra27 la vesa sco in project che cumpiglia pliras generaziuns. L’exposiziun naziunala è singulara sin quest planet. Ella è svizra. Pertge dovra la Svizra ina proxima exposiziun naziunala? Perquai che nus vulain ans prestar ella.

 

Las exposiziuns naziunalas èn in spievel, en il qual la Svizra sa preschenta e sa contempla a medem temp. Retrospectivamain na reflecteschan ellas betg mo il spiert dal temp, mabain èn er ina viva expressiun da las generaziuns che han dà la tempra ad ellas: Tge valurs han ellas definì? Tge finamiras han ellas gì? Tge maletg avevan ellas da sasezzas? E co ha l’exteriur percepì ellas?

Svizra27

Il preschent, il passà ed il futur

En il temp accelerà dad oz paran las generaziuns da suandar pli svelt ina l’autra. Perquai vulain nus integrar en ina preschentaziun sco Svizra27 betg mo las generaziuns dals umans che stattan amez la vita, mabain mussar ina rait da mentalitads che seguan ina l’autra en il fluss da l’istorgia contemporana.

 

Svizra27 na guarda damai betg mo enavos cun laschar vegnir a pled la populaziun pli veglia, ella guarda er enavant: sin las realitads, ils giavischs e las visiuns professiunalas da generaziuns vegnintas, pia da quella populaziun da la Svizra ch’è pir sin il precint d’entrar en la vita activa ed en il mund da lavur. Il futur tutga numnadamain a quella generaziun. E tgi che ristga in sguard en la Svizra da damaun sto s’avrir per sias perspectivas.

 

Il cuntrari vala dal reminent era: tgi che vul chapir il preschent, sto enconuscher l’istorgia. Per quella stattan las generaziuns pli veglias. Tgi che vul savair co che la Svizra dad oz è sa furmada, duess enconuscher lur vista dal mund.

 

(Indicaziun da las funtaunas: intginas parts dal text da quest chapitel derivan da la pagina-web dal DFAE / Departament federal d’affars exteriurs)

Sis exposiziuns naziunalas – insatge singular en tut il mund

La sisavla exposiziun naziunala ha gì lieu il 2002 en la Svizra dal Vest. L’Expo.02 è stada repartida en quatter differents lieus dasper l’aua – uschenumnadas Arteplages – a Bienna, Neuchâtel, Yverdon-les-Bains e Murten. L’Expo.02 ha accentuà ina Svizra averta e ses quità per in ambient intact. Plinavant ha ella tematisà l’aua e l’engaschi da la Svizra per mantegnair la pasch a l’exteriur.

L’exposiziun naziunala dal 1964 a Losanna ha dissegnà cun il «project Gulliver» in maletg futuristic da la Svizra. In computer visualisava cuntinuadamain il stadi actual d’ina retschertga davart ils gronds temas actuals fatga cun las visitadras ed ils visitaders da l’exposiziun. Da quel temp da la Guerra fraida ha l’exposiziun naziunala a Losanna però era punctuà las valurs svizras. Uschia per exempel cun in pavigliun da l’armada en furma d’erizun.

Las trais exposiziuns precedentas (il 1896 a Genevra, il 1914 a Berna ed il 1939 a Turitg) èn stadas marcadas da l’armada e dal giavisch da suttastritgar l’independenza dal pajais.

 

En spezial la Landi il 1939 a Turitg è stada sut l’ensaina da la Defensiun naziunala spiertala. Ultra da quai ha ella accentuà la vita da champagna svizra sco cuntrast agreabel al malruaus en il mund industrial urban. Per demonstrar quai han ins per exempel construì a Turitg dasper il lai in «vitg svizzer» en grondezza natirala, l’uschenumnà «Landi-Dörfli».

L’emprima exposiziun naziunala ha gì lieu il 1883 a Turitg. Ses tema central è stà l’impurtanza da la scola e da la furmaziun sco factur da svilup economic.

La sisavla exposiziun naziunala ha gì lieu il 2002 en la Svizra dal Vest. L’Expo.02 è stada repartida en quatter differents lieus dasper l’aua – uschenumnadas Arteplages – a Bienna, Neuchâtel, Yverdon-les-Bains e Murten. L’Expo.02 ha accentuà ina Svizra averta e ses quità per in ambient intact. Plinavant ha ella tematisà l’aua e l’engaschi da la Svizra per mantegnair la pasch a l’exteriur.

Las trais exposiziuns precedentas (il 1896 a Genevra, il 1914 a Berna ed il 1939 a Turitg) èn stadas marcadas da l’armada e dal giavisch da suttastritgar l’independenza dal pajais.

 

En spezial la Landi il 1939 a Turitg è stada sut l’ensaina da la Defensiun naziunala spiertala. Ultra da quai ha ella accentuà la vita da champagna svizra sco cuntrast agreabel al malruaus en il mund industrial urban. Per demonstrar quai han ins per exempel construì a Turitg dasper il lai in «vitg svizzer» en grondezza natirala, l’uschenumnà «Landi-Dörfli».

L’exposiziun naziunala dal 1964 a Losanna ha dissegnà cun il «project Gulliver» in maletg futuristic da la Svizra. In computer visualisava cuntinuadamain il stadi actual d’ina retschertga davart ils gronds temas actuals fatga cun las visitadras ed ils visitaders da l’exposiziun. Da quel temp da la Guerra fraida ha l’exposiziun naziunala a Losanna però era punctuà las valurs svizras. Uschia per exempel cun in pavigliun da l’armada en furma d’erizun.

L’emprima exposiziun naziunala ha gì lieu il 1883 a Turitg. Ses tema central è stà l’impurtanza da la scola e da la furmaziun sco factur da svilup economic.

Pioniers fan da visiuns eveniments